Σε μια συγκινητική αλλά και ουσιαστική πολιτική πράξη, το ελληνικό Δημόσιο επιλέγει να σταθεί δίπλα στους συγγενείς των θυμάτων των πιο τραγικών καταστροφών της πρόσφατης ιστορίας της χώρας.

Με μια κίνηση που φέρει ηθικό και συμβολικό βάρος, η κυβέρνηση ανακοινώνει ότι δεν θα προσφύγει κατά των πρωτόδικων αποφάσεων που αναγνώρισαν την ευθύνη του κράτους για την απώλεια ανθρώπινων ζωών και επέβαλαν την καταβολή αποζημιώσεων. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα που αναγνωρίζει την ανάγκη για αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ Πολιτείας και πολιτών, αλλά και για σεβασμό προς τον ανθρώπινο πόνο και τη μνήμη των θυμάτων.

Ο Υπουργός Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, προανήγγειλε επίσημα την πρόθεση του ελληνικού Δημοσίου να παραιτηθεί από κάθε ένδικο μέσο στις υποθέσεις αποζημιώσεων για τις φονικές καταστροφές στο Μάτι και τη Μάνδρα. Η ανακοίνωση έγινε σε τηλεοπτική του εμφάνιση στον ΑΝΤ1, όπου υπογράμμισε ότι πρόκειται για μια ελάχιστη πράξη δικαίωσης και αναγνώρισης της ευθύνης που φέρει η Πολιτεία.

Συγκεκριμένα, το κράτος θα καταθέσει διάταξη σε επόμενο νομοσχέδιο, με την οποία θα δηλώνεται ρητά η πλήρης παραίτηση από την άσκηση εφέσεων κατά των πρωτόδικων αποφάσεων που δικαιώνουν τους συγγενείς των θυμάτων για την ηθική βλάβη και την ψυχική οδύνη που υπέστησαν. Αυτό σημαίνει ότι οι αποζημιώσεις που έχουν επιδικαστεί δεν θα καθυστερήσουν περαιτέρω λόγω χρονοβόρων δικαστικών διαδικασιών, κάτι που στο παρελθόν συνιστούσε μια επώδυνη συνέχιση του δράματος για τις οικογένειες των θυμάτων.

Ο κ. Πιερρακάκης χαρακτήρισε αυτή τη νομοθετική πρωτοβουλία ως «το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε» ως κράτος απέναντι στον ανείπωτο πόνο και την απώλεια που βίωσαν εκατοντάδες συμπολίτες μας. Η πράξη αυτή έρχεται να λειτουργήσει και ως ένα συμβολικό μέτρο αποδοχής της κρατικής ευθύνης, ειδικά στις περιπτώσεις όπου η αμέλεια, η ανεπάρκεια και η έλλειψη συντονισμού των αρμόδιων φορέων αποδείχθηκαν μοιραίες.

Αξίζει να σημειωθεί πως η ίδια ρύθμιση θα ισχύσει και για την τραγωδία στα Τέμπη, αποδεικνύοντας ότι η κυβέρνηση επιλέγει να εφαρμόσει μια νέα προσέγγιση στην αντιμετώπιση τέτοιων εθνικών τραυμάτων. Δεν είναι πλέον ζητούμενο μόνο η απόδοση νομικής ευθύνης, αλλά και η ανάληψη ηθικής στάσης απέναντι στην κοινωνία.

Η παραίτηση από τα ένδικα μέσα αποτελεί ένα ηχηρό μήνυμα: το κράτος αναγνωρίζει ότι απέτυχε να προστατεύσει τους πολίτες του σε κρίσιμες στιγμές και δεν προτίθεται να επιβαρύνει περαιτέρω τον ψυχικό και οικονομικό αγώνα των οικογενειών που θρηνούν.

Σε μια εποχή που η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμούς δοκιμάζεται διαρκώς, τέτοιες κινήσεις δεν αποτελούν απλώς θεσμικές επιλογές, αλλά πράξεις ευθύνης και σεβασμού. Δείχνουν ότι η Πολιτεία μπορεί, έστω και αργά, να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να υπηρετήσει τον άνθρωπο και τη μνήμη του.