Επτά χρόνια έχουν περάσει από τη φονική τραγωδία στο Μάτι που σημάδεψε για πάντα τη συλλογική συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας. Οι εικόνες καταστροφής, ο πόνος των οικογενειών που έχασαν ανθρώπους και περιουσίες, οι σπαρακτικές αφηγήσεις και η αίσθηση εγκατάλειψης από ένα κράτος που δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, παραμένουν νωπές. Και όμως, μέσα στο 2025, η Πολιτεία έρχεται όχι για να επουλώσει πληγές, αλλά για να τις ξύνει με το πιο σκληρό εργαλείο της γραφειοκρατίας: την ψυχρή, άψυχη, απρόσωπη επιμονή σε τυπικότητες.

Άνθρωποι που έχασαν συγγενείς τους, που επέζησαν από μία βιβλική καταστροφή, βρίσκονται αντιμέτωποι με προσαυξημένα τέλη κυκλοφορίας για οχήματα που έχουν γίνει στάχτη εδώ και χρόνια. Και όλα αυτά εξαιτίας της κρατικής αδράνειας, της γραφειοκρατικής ακαμψίας και της ανυπαρξίας ανθρωπιάς από τις αρμόδιες αρχές. Η υπόθεση δεν είναι απλώς εξωφρενική. Είναι η επιτομή της κοινωνικής αναλγησίας, ένα καφκικό παραμύθι χωρίς λύτρωση, μια επανάληψη της εγκατάλειψης – αυτή τη φορά όχι με φλόγες, αλλά με πρόστιμα.

Μια ντροπιαστική περιπέτεια επιζώντων από κρατική αυθαιρεσία

Η τραγωδία στο Μάτι το 2018 δεν άφησε πίσω της μόνο νεκρούς και αποκαΐδια. Άφησε πληγές, ψυχικά τραύματα και ένα τεράστιο έλλειμμα εμπιστοσύνης προς την Πολιτεία. Και σήμερα, οι επιζώντες καλούνται να πληρώσουν – κυριολεκτικά – για την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού.

Χιλιάδες ιδιοκτήτες οχημάτων που καταστράφηκαν ολοσχερώς από τη φωτιά θεωρούσαν – και δικαίως – ότι τα ζητήματα που αφορούσαν τα κατεστραμμένα οχήματα είχαν διευθετηθεί. Οι περισσότεροι έλαβαν με δική τους πρωτοβουλία βεβαιώσεις από την Πυροσβεστική ότι το όχημά τους κάηκε – βεβαιώσεις τις οποίες προσκόμισαν σε αρμόδιες αρχές. Όμως, η δημόσια διοίκηση, εμμονικά προσκολλημένη στη γραφειοκρατική της λογική, απορρίπτει αυτές τις βεβαιώσεις γιατί δεν προέρχονται αυτεπαγγέλτως από την Πυροσβεστική αλλά «κατά δήλωση του ιδιοκτήτη».

Σα να μην έφτανε αυτό, επιβάλλεται και ένας άτυπος γεωγραφικός αποκλεισμός. Εάν ο ιδιοκτήτης του οχήματος δεν είναι μόνιμος κάτοικος της πληγείσας περιοχής, τότε δεν δικαιούται απαλλαγής, ακόμη κι αν ήταν παρών και το όχημά του κάηκε στην κόλαση της 23ης Ιουλίου 2018. Έτσι, πολίτες που απλώς είχαν επισκεφθεί το Μάτι για διακοπές, για μπάνιο, για μια βόλτα, βρίσκονται σήμερα να χρωστούν επταετή τέλη κυκλοφορίας για… αποκαΐδια.

Το αποτέλεσμα; Μια πρωτοφανής ταλαιπωρία, ένας θεσμικός εμπαιγμός που θυμίζει τις πιο σκληρές στιγμές κρατικής αυθαιρεσίας. Η επιβίωση από μια εθνική τραγωδία μετατρέπεται σε βάρος, όχι ηθικό, αλλά οικονομικό. Και η Πολιτεία, αντί να σταθεί αρωγός, μετατρέπεται ξανά στον θύτη.

Αντί για δικαίωση, νέος κύκλος πόνου και εξευτελισμού

Η στάση αυτή της Πολιτείας είναι αδιανόητη και απολύτως καταδικαστέα. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία – ούτε νομική ούτε ηθική – για να απαιτείται από ανθρώπους που έχασαν συγγενείς και φίλους, που είδαν τα σπίτια και τα αυτοκίνητά τους να χάνονται στις φλόγες, να πληρώνουν τέλη για κατεστραμμένα οχήματα. Η επιμονή σε γραφειοκρατικά προσχήματα αποτελεί προσβολή προς τα θύματα, ύβρη προς τη μνήμη των νεκρών και βάναυση επανάληψη της εγκατάλειψης που βίωσαν εκείνη τη μέρα.

Η Πολιτεία είχε επτά ολόκληρα χρόνια να οργανώσει μια δίκαιη, καθολική και ανθρώπινη διαδικασία εξαίρεσης και απαλλαγής από τις σχετικές υποχρεώσεις. Αντί γι’ αυτό, επιλέγει να επανατραυματίσει τους πληγέντες και να επιβάλει νέες ποινές σε εκείνους που θα έπρεπε να προστατεύει.

Η κοινωνική ευαισθησία δεν μετριέται σε νομοθετικά τρικ ή υπουργικές δηλώσεις. Μετριέται στην πράξη. Και η πράξη, δυστυχώς, αποκαλύπτει για άλλη μια φορά μια κρατική μηχανή που δεν έμαθε τίποτα από την τραγωδία του Ματιού – και που επιμένει να τιμωρεί, αντί να θεραπεύει.

Αυτή η κραυγή αγωνίας δεν είναι μόνο των επιζώντων – είναι όλων μας. Όχι άλλο “Μάτι” με τέλη. Όχι άλλη σιωπηλή συνενοχή.