23 Ιουλίου 2018-23 Ιουλίου 2022… Τέσσερα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την πιο σκληρή και ανείπωτη τραγωδία στην Ελλάδα. 103 νεκροί από τις πυρκαγιές στο Μάτι.
Κανείς δεν ξεχνά… Κανείς δεν πρέπει να ξεχάσει, αλλά επιβάλλεται να προχωρήσει. Η φύση και η ζωή αυτό επιτάσσουν. Ήδη η φύση κάνει την προσπάθειά της και φουντώνουν πράσινες πινελιές ξανά, οι δε άνθρωποι προσπαθούν να βρουν ρυθμούς.
Το Newsbomb.gr βρέθηκε στην Ανατολική Αττική, στο Μάτι, και συνάντησε ανθρώπους που έζησαν την τραγωδία. Τα δάκρυα κυλούν στα μάγουλά τους όταν θυμούνται τις στιγμές που έπρεπε να μπουν στην θάλασσα για να κολυμπήσουν, να λειτουργήσουν με το ένστικτο καθώς το τοπίο έμοιαζε με εμπόλεμη ζώνη. Έπρεπε να σώσουν παιδιά και ηλικιωμένους. Μια ηλικιωμένη ξεψυχούσε στην παραλία λέγοντας στην κόρη της να τρέξει στη θάλασσα για να σωθεί. Η γυναίκα που άφησε τη μάνα της στην παραλία και βούτηξε σπαράζοντας από τον πόνο για την με τόσο φριχτό τρόπο… Μια τραγική ιστορία. Μισό ναυτικό μίλι πιο πέρα, την ίδια ώρα, μια γυναίκα προσπαθούσε να σώσει τους γονείς της και τα παιδιά της. Κάποια στιγμή το ένα της παιδί έχασε τις αισθήσεις του. Ένιωσε πως ο Θεός την είχε εγκαταλείψει. Ευτυχώς το παιδί συνήλθε και σήμερα είναι καλά.
Μια κοινότητα πληγωμένη μέχρι σήμερα! Πληγές βαθιές και ακόμη ανοιχτές. Αν αναλογιστεί κανείς πως το μικρότερο θύμα από τα 103 ήταν 6 μηνών(!) ένα μωρό που δεν είχε προλάβει να ψελλίσει τη λέξη «μαμά», καταλαβαίνει το μέγεθος της τραγωδίας.
74 άνθρωποι πέθαναν στον τόπο της τραγωδίας, 17 κατέληξαν τις επόμενες εβδομάδες στα Νοσοκομεία και ένα χωριό τέσσερα χρόνια μετά να συζητά μόνο για τις φωτιές. Κάθε μέρα, κάθε στιγμή. Το στίγμα τεράστιο, ίσως να μείνει για πάντα χαραγμένο στις συνειδήσεις όλων. Και κανείς δεν ξεχνά τον υπουργό που τους κατηγορούσε για αυθαιρεσίες την ώρα που οι άνθρωποι μάζευαν νεκρούς από τις πόρτες τους.
Τα στοιχεία της τραγωδίας στο Μάτι
Η επόμενη ημέρα τους βρίσκει δυνατούς, σκεπτικούς και πολύ ευσυγκίνητους. Θυμούνται κάθε μέρα τους φίλους τους που έχασαν. Ζητούν από την πολιτεία ακόμη και σήμερα να κάνει διαδικασίες για να επανέλθει η κανονικότητα. Όμως, ούτε η τραγωδία στο Μάτι δεν φαίνεται να ταρακούνησε το σκουριασμένο γραφειοκρατικό σύστημα.
Ελπίζουμε και ευχόμαστε στο επόμενο αφιέρωμά μας στο Μάτι να έχουν σημειωθεί πρόοδοι στα βασικά αιτήματα των κατοίκων, αφού 4 χρόνια μετά εκκρεμούν!
Ακολουθούν συνεντεύξεις των ανθρώπων που είδαν την κόλαση επί της γης με τα μάτια τους…
Βασίλης Βρεττός: Το Μάτι για εμάς ήταν ένα ολοκαύτωμα
Ένας από τους πιο δραστήριους κατοίκους στο Μάτι ο Βασίλης Βρεττός μιλάει στο Newsbomb.gr για τις άγνωστες ιστορίες που εκτυλίχθηκαν εκείνες τις εφιαλτικές στιγμές. Αναφέρεται στο γεγονός πως έξω από την πόρτα του μάζευαν νεκρούς και ο τότε υπουργός της κυβέρνησης κατηγορούσε τους πυρόπληκτους με το δάχτυλο υψωμένο.
Ο Βασίλης Βρεττός δεν κοιμάται πια ήσυχος. Οι φίλοι και οι γνωστοί του που έφυγαν με τρόπο φριχτό στοιχειώνουν την σκέψη του και την μνήμη του. Μοιράζεται μαζί μας πολύ έντονες και συγκινητικές ιστορίες…
Τέσσερα χρόνια πέρασαν από εκείνη την στιγμή…
«Τέσσερα χρόνια πέρασαν από τότε. Για εμάς δεν ξεχνιέται αυτό. Δεν είναι δυνατόν να ξεχάσεις τίποτα από αυτό. Διότι αυτό που ζήσαμε ήταν κάτι το οποίο δεν το χωράει ανθρώπου νους. Δεν υπήρχε κράτος δίπλα μας. Η ανθρώπινη ζωή είναι υπερπολύτιμη και εδώ μιλάμε για 103 απώλειες».
Γνώριζες κάποιους από τους 103;
«Πάρα πολλούς. Στην οικογένεια μου δεν είχαμε θύματα, αλλά από την άλλη όλοι εδώ είμαστε οικογένεια. Έφυγαν με φριχτό τρόπο άνθρωποι που μεγαλώσαμε και περνούσαμε τη ζωή μας μαζί τους. Μητέρες φίλων που μας τάιζαν όταν ήμασταν πιτσιρικάδες. Καιγότανε της φίλης μου η μάνα στα χέρια -κυριολεκτικά- και την άφησε κάτω μπροστά εδώ στην παραλία για να μπει μέσα στη θάλασσα, για να σωθεί αυτή. Μπορεί να διανοηθεί κανείς αυτή την σκηνή που μόλις μοιράστηκα μαζί σας; Αυτή η ημέρα για εμάς δεν ξεχνιέται. Είναι το ολοκαύτωμα μας. Αν κάποτε ο ιστορικός γράψει για το Μάτι να γράψει την ανυπαρξία της Κυβέρνησης, την ανυπαρξία του κρατικού μηχανισμού».
Πέρασαν 4 χρόνια, έχει ενδιαφερθεί κάποιος πραγματικά για το Μάτι και για την περιοχή;
«Κάναμε μια συντονιστική επιτροπή. Την ΣΕΤΜΑ. Η ΣΕΤΜΑ έπαιξε το ρόλο του δημάρχου γιατί τότε δήμαρχος δεν υπήρχε εδώ. Ήταν ο κ. Ψινάκης ο οποίος ήταν παντελώς απών. Άρα κάποιοι έπρεπε να τρέξουν ορισμένα θέματα. Υπήρξαν κάποιοι συντοπίτες που ήταν ενεργοί, εγώ λειτουργούσα υποστηρικτικά σε όλο αυτό. Και είχαμε βρει βοήθεια για τους εγκαυματίες και για τους απόρους εκείνη την στιγμή βοήθεια; Το κράτος εμφανίστηκε κάποια στιγμή και είπε ότι όλο αυτά θα γίνουν fast-track. Βέβαια, θα μου επιτρέψετε να πω μιας που μιλάμε για κράτος, δεύτερη ημέρα έξω από το σπίτι μου που κυριολεκτικά στην πόρτα μου μαζεύαμε τους νεκρούς, είχε έρθει ο κ. Καμμένος και μας έδειχνε και μας έλεγε εσείς φταίτε που καήκατε γιατί είστε άναρχα δομημένοι. Ένας γείτονας που το άκουσε αυτό έβαλε τα κλάματα. Ο κ. Καρδιάκος λίγες ώρες πριν είχε αποτρέψει τον πνιγμό ενός παιδιού από τη θάλασσα. Μετά έλεγε ο τότε υπουργός πως είχε τα «βατράχια» απ’ έξω; Ποια «βατράχια»; Κανένας δεν ήταν. Τι να ξεχάσω από όλα αυτά; Δεν κοιμάμαι το ίδιο από εκείνη την ημέρα. Θυμάμαι τους φίλους και τους γνωστούς μου που έφυγαν με αυτόν τον τόσο φρικτό τρόπο. Δεν είναι μόνο η μνήμη, αλλά υπάρχουν και άνθρωποι καμένοι. Ένα παιδάκι 6 χρονών ρώτησε τη μαμά του γιατί καήκαμε; Είναι ο μικρότερος εγκαυματίας… Ένας άλλος ζει με το ένα τέταρτο του πνεύμονα, καμένος από το θερμικό κύμα».
Έξω από το σπίτι σου βρήκες ένα ημι-πεθαμένο σκυλάκι…
«Ναι, τον Κανέλλο, ο οποίος δεν με αποχωρίζεται.. Έξω από την πόρτα φοβισμένος, ψιλο-καμένος και τώρα είναι η σκιά μου. Βέβαια έχω μια μεγάλη σκυλίτσα και μια γάτα…»
Δημήτρης Καρδιάκος: Ένας από τους αφανείς ήρωες – Το βράδυ της 23ης Ιουλίου έσωσε ένα κοριτσάκι
Ο Δημήτρης Καρδιάκος μένει στο Μάτι σχεδόν όλα τα καλοκαίρια της ζωής του. Την ώρα που ο τρόμος είχε επισκιάσει τους πάντες βρήκε το σθένος και έσωσε ένα 15χρονο κορίτσι.
Από τους ανθρώπους που έχασαν την ζωή τους, το βράδυ της 23ης Ιουλίου του 2018 ανάμεσα τους υπήρχαν και φίλοι του. Το κουβαλάει κάθε μέρα μέσα του.
«Ήταν μια μαύρη στιγμή για όλη την Ελλάδα. Δεν περιγράφεται με λόγια αυτό που ζήσαμε. Είναι κάποια πράγματα που έγιναν που καλό είναι να μη τα θυμάσαι. Δυστυχώς χάθηκαν πολλοί άνθρωποι. Το νούμερο 102 είναι τραγικό. Δεν τα κατάφεραν πολλοί, γιατί δε πίστευαν πως με ένα λάστιχο ή με ένα σωλήνα θα σβήσουν την φωτιά και κάθισαν να «πολεμήσουν». Ακόμη και στην πολυκατοικία που ζω σήμερα έχουμε θύματα και εγκαυματίες και έχουν θέμα ακόμη και σήμερα».
Είπες 10 άτομα, γνώριζες κάποιους από αυτούς που «χάθηκαν»;
«Γνώριζα πάνω από τους μισούς που «φύγανε». Εδώ γνωριζόμαστε σχεδόν όλοι, λέγαμε ένα γειά, είμαστε σε μια μεγάλη οικογένεια. Ανάμεσα σε αυτά τα άτομα ήταν και πολλοί φίλοι μου».
Σε έριξε πολύ ψυχολογικά το να βλέπεις να χάνεται έτσι ένας δικός σου άνθρωπος, ένας γείτονας, ένας φίλος;
«Θέλει δύναμη ψυχής. Θα πω μια ιστορία. Όταν ήμασταν στη θάλασσα, η οποία απέχει 20 μέτρα από εδώ, πέφτει ένα κοριτσάκι δίπλα στις κόρες μου. Οι κόρες μου 20 χρονών το κοριτσάκι γύρω στα 15. Ήταν ολόγυμνο και πάλευε. Κάποια στιγμή μετά από 2 ώρες, μου λέει δεν αντέχω άλλο, παραιτούμαι θέλω να πεθάνω και έκλαιγε το παιδί. Το βουτάω όπως ήταν μέσα στη θάλασσα και του λέω δεν σε αφήνω να πεθάνεις, θα σε έχω δίπλα σαν τις κόρες μου, πρέπει να ζήσεις. Μου λέει, δεν θέλω να ζήσω, έχω δει τόσα πολλά που θέλω να πεθάνω. Το παιδάκι έζησε, με ευγνωμονεί ακόμη ενώ δεν το ήξερα ούτε με ήξερε και είναι μια ιστορία η οποία βγαίνει μετά από 4 χρόνια. Εκείνη την στιγμή λειτουργούσε το ένστικτο. Προσπαθούσα να σώσω όποιον είχα δίπλα μου. Οι σπίθες και οι καύτρες που ερχόντουσαν δεν σου επέτρεπαν να δεις προς τη στεριά, παρά μόνο στη θάλασσα.
Δεν υπήρχε κανένα πυροσβεστικό να μας βοηθήσει, δεν υπήρχε τίποτα. Ήταν το τέλειο έγκλημα που έγινε αυτό στο Μάτι. Έβλεπα προχθές τα ελικόπτερα που επιχειρούσαν με 10 μποφόρ και σκεφτόμουν πως αν εκείνη την ημέρα είχαμε τα μισά από αυτά εδώ, σίγουρα δεν θα θρηνούσαμε τόσα θύματα.
Δυστυχώς το Μάτι είναι μια σημαία για τις κακές ιστορίες που θα γίνουν ξανά στην Ελλάδα.
Παράλληλα το Μάτι πρέπει να βοηθηθεί, ώστε να γίνει παράδειγμα για την μετέπειτα αναγέννηση του κάθε τόπου που καίγεται».
Τέσσερα χρόνια μετά, τι έχει γίνει και τι δεν έχει γίνει;
«Στον ιδιωτικό τομέα το κράτος έχει βοηθήσει όσο μπορούσε. Πιστεύω ότι έχει γίνει μια αρχή. Στο δημόσιο όμως τομέα πέρα από το ρεύμα που βάλανε τις επόμενες ημέρες της τραγωδίας ουσιαστικά δεν έκαναν τίποτα άλλο. Το λέω με πίκρα. Όλα έχουν κολλήσει στο δημοτομικό, στη γραφειοκρατία».
Είναι δυνατόν να υφίσταται γραφειοκρατία στο Μάτι μετά από τέσσερα χρόνια;
«Κι όμως, αυτή είναι η αλήθεια. Εδώ δεν έχει γίνει μια πλατεία να μπορέσουμε να θρηνήσουμε τα θύματα αυτής της μεγάλης τραγωδίας. Δεν έχει γίνει τίποτα και δυστυχώς αυτή είναι η αλήθεια. Και πρέπει να γίνει κάτι».
Βαγγέλης Ιωάννου: 35 χρόνια δημοσιογράφος και αυτό που συνέβη στο Μάτι δεν το έχω ζήσει ποτέ
Ο Βαγγέλης Ιωάννου είναι δημοσιογράφος με μεγάλη πείρα και πορεία στις εφημερίδες και τα περιοδικά, για περισσότερα από 35 χρόνια. Συνιδρυτής στο irafina.gr
Στις 23 Ιουλίου του 2018 ήταν εδώ ζώντας καρέ-καρέ όλες τις στιγμές που εκτυλίχθηκαν, τις άγριες εκείνες στιγμές και τις περιγράφει στο Newsbomb.gr.
«Η 23η Ιουλίου του 2018 δεν πρόκειται ποτέ να φύγει από το μυαλό μας. Πόσο μάλλον στους ανθρώπους που μέσα στην τραγωδία έχασαν δικούς τους ανθρώπους… Εδώ που βρισκόμαστε σε αυτό ακριβώς εδώ το σημείο βρήκε καταφύγιο ένας παιδικός μου φίλος με την οικογένεια του για να σωθεί από τις πύρινες γλώσσες που κατάπιναν τα πάντα στο διάβα τους. Δεν το ήξερα, τον έψαχνα συνέχεια… Όταν τον είδα στο λιμάνι της Ραφήνας με την γυναίκα του και το παιδί του και ανακουφίστηκα πάρα πολύ, διότι ένας φίλος μου παιδικός πέρασε μια τέτοια περιπέτεια αλλά τουλάχιστον βγήκε αλώβητος.
Μια ακόμη ιστορία που μου έχει κάνει εντύπωση ήταν αυτή της κας. Γκαντώνα, της συζύγου του νυν δημάρχου της Ραφήνας Ευάγγελου Μπουρνού. Μάλιστα η ίδια μας τη διηγήθηκε με τρεμάμενη φωνή. Έμενε εδώ στην περιοχή και για να σωθεί είχε μπει στη θάλασσα -όπου βρισκόταν για ώρες- με τα παιδιά της και με τους ηλικιωμένους γονείς της και να μην ξέρει ποιον να σώσει. Κάποια στιγμή νόμιζε πως το παιδί της είχε φύγει από τη ζωή, ευτυχώς το παιδί συνήλθε αργότερα. Μετά από λίγο εμφανίστηκαν κάποιοι καλοί άνθρωποι ιδιώτες με βάρκα και καΐκια και έπαιρναν τον κόσμο από εδώ και τον μεταφέρανε στο λιμάνι της Ραφήνας».
Είσαι 35 χρόνια, τα περισσότερα δημοσιογράφος, αυτό που συνέβη εκείνο το βράδυ το έχεις ξαναζήσει;
«Αυτό που συνέβη στο Μάτι δεν το έχω ζήσει ποτέ ξανά. Ήταν πρωτόγνωρο ακόμη και για εμένα. Είδα στα μάτια του κόσμου πόνο, θλίψη, απόγνωση, όλα έγιναν με κινηματογραφική ταχύτητα, βίαια».
Μετά από 4 χρόνια οι πληγές παραμένουν ανοιχτές;
«Βέβαια, υπάρχουν άνθρωποι που έχασαν τα σπίτια τους και η πολιτεία δεν τους έχει αποκαταστήσει. Σε κάθε τραγωδία επαναλαμβάνουμε τα ίδια πράγματα. Αν υπάρχει ένα «καλό» σε όλο αυτό είναι ότι μάθανε και εκκενώνουν τις περιοχές». {https://www.newsbomb.gr}
