Η φονική πυρκαγιά στο Μάτι τον Ιούλιο του 2018 αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στην πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας, με 104 νεκρούς, εκατοντάδες τραυματίες και ανυπολόγιστες υλικές καταστροφές. Πέρα από την ανείπωτη θλίψη που άφησε πίσω της, η καταστροφή αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, βαριές κατηγορίες για αμέλεια και ολιγωρία εκ μέρους των κρατικών αρχών, καθώς και μια μακρόχρονη δικαστική διαδικασία για την απόδοση ευθυνών.
Στο πλαίσιο της δίκης, απολογήθηκε η πρώην Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου, η οποία έχει βρεθεί στο επίκεντρο της κριτικής για τον ρόλο της Περιφέρειας στην αντιμετώπιση της καταστροφής. Η απολογία της αποτελεί καθοριστική στιγμή, καθώς είναι η τελευταία από τις απολογίες των συνολικά 21 κατηγορουμένων. Στην ομιλία της, η Ρένα Δούρου εξέφρασε για ακόμη μία φορά τη βαθιά της θλίψη για την καταστροφή, ξεκαθάρισε τη θέση της σχετικά με την ποινική δίωξη που της ασκήθηκε και παρουσίασε νομικά και θεσμικά επιχειρήματα για το αν είχε η Περιφέρεια Αττικής την αρμοδιότητα να διατάξει την οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών από τις πληγείσες περιοχές.
Η δίκη συνεχίζεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς από την τελική απόφαση θα κριθεί η πολιτική και ποινική ευθύνη των εμπλεκόμενων προσώπων, ενώ οι συγγενείς των θυμάτων αναμένουν με αγωνία τη δικαστική ετυμηγορία.
Η απολογία της Ρένας Δούρου: “Δεν κρύφτηκα πίσω από ασυλία, δεν μίλησα ποτέ για πολιτική δίωξη”
Με εμφανή συναισθηματική φόρτιση, η Ρένα Δούρου ξεκίνησε την απολογία της δηλώνοντας:
«Δεν θέλω να επαναλάβω όσα είπα πρωτόδικα, είμαι σίγουρη ότι τα γνωρίζετε. Όμως, τη θλίψη και τη συγγνώμη μου οφείλω να την επαναλάβω και θα την επαναλαμβάνω πάντοτε».
Αμέσως μετά, αναφέρθηκε στην ποινική δίωξη που της ασκήθηκε, τονίζοντας ότι ποτέ δεν διαμαρτυρήθηκε για την εμπλοκή της στη δίκη, ούτε ισχυρίστηκε πως είναι θύμα πολιτικής δίωξης:
«Ουδέποτε βαρυγκώμησα, ουδέποτε έδειξα τη δυσφορία μου, ούτε είπα ότι πρόκειται για πολιτική δίωξη. Ουδέποτε θεώρησα ταλαιπωρία τη διαδικασία, γιατί απλά ωχριά μπροστά στον πόνο των ανθρώπων που επλήγησαν».
Με αυτή τη δήλωση, η κατηγορούμενη θέλησε να καταστήσει σαφές πως αντιλαμβάνεται τη βαρύτητα της υπόθεσης και πως δεν επιδιώκει να αποφύγει τη δικαστική κρίση μέσω πολιτικών επιχειρημάτων ή νομικών τεχνασμάτων. Αντίθετα, εξέφρασε την άποψη ότι τα πολιτικά πρόσωπα που εμπλέκονται σε σοβαρές υποθέσεις πρέπει να λογοδοτούν στη Δικαιοσύνη όπως όλοι οι πολίτες και να μην προστατεύονται από θεσμικές ασυλίες.
«Τα πολιτικά πρόσωπα, που είτε προσωπικά, είτε ως επικεφαλής μιας υπηρεσίας, εμπλέκονται σε μία υπόθεση, πρέπει να κρίνονται από τους φυσικούς δικαστές και να μην οχυρώνονται πίσω από ασυλίες».
Μάλιστα, τόνισε την άποψή της ότι η βουλευτική ασυλία θα πρέπει να περιοριστεί αυστηρά στις απολύτως αναγκαίες περιπτώσεις, υπογραμμίζοντας πως οι ίδιοι οι πολιτικοί θα πρέπει να ζητούν την άρση της προκειμένου να υπόκεινται στη δικαστική κρίση.
«Η βουλευτική ασυλία πρέπει να περιοριστεί σε ελάχιστες περιπτώσεις. Μέχρι τότε, οφείλουμε εμείς οι ίδιοι να ζητάμε την άρση της ώστε να κρινόμαστε από τους φυσικούς δικαστές, όπως όλοι οι πολίτες».
Το κρίσιμο ζήτημα της οργανωμένης απομάκρυνσης των πολιτών
Ένα από τα βασικά σημεία που εξετάζονται στη δίκη αφορά την απομάκρυνση των κατοίκων από τις πληγείσες περιοχές. Η κατηγορούμενη κλήθηκε να απαντήσει στην κατηγορία ότι η Περιφέρεια Αττικής δεν έλαβε εγκαίρως μέτρα για την απομάκρυνση των πολιτών από τις περιοχές που απειλούνταν από τη φωτιά.
Η Ρένα Δούρου επανέλαβε πως, σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο που ίσχυε το 2018, η αρμοδιότητα για την εισήγηση οργανωμένης απομάκρυνσης δεν ανήκε στην Περιφέρεια, αλλά αποκλειστικά στην Πυροσβεστική Υπηρεσία. Παραθέτοντας σχετικές νομοθετικές διατάξεις, υποστήριξε ότι η Περιφέρεια δεν είχε το δικαίωμα να διατάξει ή να συντονίσει την εκκένωση των περιοχών, αλλά μπορούσε μόνο να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις της Πολιτικής Προστασίας και των πυροσβεστικών δυνάμεων.
Το επιχείρημα αυτό είναι κομβικό για την υπεράσπισή της, καθώς αποτελεί βασικό σημείο της έφεσης που άσκησε ο Εισαγγελέας κατά της αθωωτικής απόφασης του πρωτόδικου δικαστηρίου.
Τι ακολουθεί στη δίκη – Η αγόρευση της Εισαγγελέως και η αναμονή της απόφασης
Με την απολογία της Ρένας Δούρου, ολοκληρώθηκε ο κύκλος των απολογιών των 21 κατηγορουμένων. Πλέον, η διαδικασία εισέρχεται στην τελική της φάση, καθώς η Εισαγγελέας της έδρας θα προχωρήσει στην αγόρευσή της, η οποία θα αποτελέσει σημαντικό στοιχείο για τη διαμόρφωση της τελικής απόφασης.
Η εξέλιξη αυτή αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο από τους κατηγορούμενους όσο και από τους συγγενείς των θυμάτων, που ελπίζουν ότι η Δικαιοσύνη θα αποδώσει τις ευθύνες που αναλογούν.
Η δευτεροβάθμια δίκη ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2023 και εξελίσσεται με γοργούς ρυθμούς, προκειμένου να ολοκληρωθεί πριν από τον Ιούλιο του 2026, όταν και επέρχεται ο κίνδυνος παραγραφής των αδικημάτων. Οι συγγενείς των θυμάτων απαιτούν απαντήσεις και δικαιοσύνη, ενώ η κοινωνία παρακολουθεί με ενδιαφέρον την τελική κρίση της Δικαιοσύνης για μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες που έχουν πλήξει τη χώρα.
