Η τραγωδία στο Μάτι το 2018 παραμένει μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες στη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Η φωτιά που ξέσπασε εκείνη την αποφράδα ημέρα στέρησε τη ζωή σε 104 ανθρώπους, κατέστρεψε περιουσίες και σημάδεψε ψυχές για πάντα. Οι μαρτυρίες όσων επέζησαν και η απολογία των κατηγορουμένων στη δίκη που βρίσκεται σε εξέλιξη αναδεικνύουν με τραγικό τρόπο την έλλειψη προετοιμασίας, τον κατακερματισμένο κρατικό μηχανισμό και τις εγκληματικές αδράνειες που επέτρεψαν τη μετατροπή μιας φωτιάς σε ανθρωπιστική καταστροφή.
Στην απολογία του ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου της Αθήνας, ο τότε δήμαρχος Ραφήνας-Πικερμίου, Ευάγγελος Μπουρνούς, προσπάθησε να υπερασπιστεί τον εαυτό του, υποστηρίζοντας ότι έκανε ό,τι μπορούσε σε συνθήκες πλήρους κρατικής απουσίας. Τα λόγια του, πέρα από μια προσωπική υπεράσπιση, αποτελούν μια κραυγή για την ολιγωρία της πολιτείας και τις ευθύνες που – όπως τόνισε – δεν θα έπρεπε να βαραίνουν την τοπική αυτοδιοίκηση.
Η Απολογία του Δημάρχου: «Δεν Υπήρχε Κρατικός Μηχανισμός»
Στην απολογία του, ο Μπουρνούς περιέγραψε με δραματικό τρόπο τα γεγονότα εκείνης της ημέρας, επισημαίνοντας ότι ο ίδιος δεν είχε καμία ενημέρωση από την Πυροσβεστική Υπηρεσία και αναγκάστηκε να κινηθεί μόνος του για να δει τι συμβαίνει. Αναφέρθηκε στην παντελή απουσία συντονισμού, στις λανθασμένες οδηγίες της Αστυνομίας προς τους πολίτες, στην καθυστέρηση του Λιμενικού και στην έλλειψη έγκαιρης επέμβασης από τις αρμόδιες αρχές.
Με συγκινητικά λόγια, μίλησε όχι μόνο για τη φυσική απώλεια των ανθρώπων, αλλά και για τη συναισθηματική καταστροφή που προκάλεσε η φωτιά, σημειώνοντας ότι δεν έμειναν ούτε καν φωτογραφίες από αγαπημένα πρόσωπα, καθώς οι φλόγες κατέστρεψαν τα πάντα. «Δεν έχει μείνει τίποτα από το παρελθόν να μας συνδέει με το μέλλον», είπε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας το μέγεθος της καταστροφής.
Παράλληλα, τόνισε ότι οι δήμαρχοι και οι τοπικοί άρχοντες δεν θα έπρεπε να είναι οι «αποδιοπομπαίοι τράγοι» για τις ανεπάρκειες του κρατικού μηχανισμού. «Δεν πρέπει οι αυτοδιοικητικοί να είναι οι αυτοφωράκηδες αυτού του κράτους», ανέφερε, αφήνοντας σαφείς αιχμές για τις ευθύνες που βαραίνουν ανώτερα κλιμάκια της πολιτείας.
Ο ίδιος χαρακτήρισε τον εαυτό του τόσο «κατηγορούμενο» όσο και «θύμα», καθώς έχασε το σπίτι του από τη φωτιά, η σύζυγός του υπέστη εγκαύματα και οι γονείς της έμειναν πέντε ώρες στη θάλασσα, προσπαθώντας να σωθούν. Με αυτά τα λόγια, προσπάθησε να αναδείξει το γεγονός ότι η φωτιά δεν έκανε διακρίσεις, πλήττοντας αδιακρίτως πολίτες και τοπικούς άρχοντες.
Η Επόμενη Μέρα και οι Αναπάντητα Ερωτήματα
Η δίκη για την τραγωδία του Ματιού συνεχίζεται, με τις ευθύνες να βαραίνουν πολλούς. Η απολογία του Μπουρνούς φέρνει στο φως μια σειρά από ερωτήματα που μέχρι σήμερα παραμένουν αναπάντητα:
- Γιατί δεν υπήρξε έγκαιρη ενημέρωση και συντονισμός των υπηρεσιών;
- Γιατί οι κάτοικοι δεν ειδοποιήθηκαν εγκαίρως να απομακρυνθούν;
- Γιατί οι οδηγίες που δόθηκαν οδήγησαν πολλούς ανθρώπους σε αδιέξοδο, με αποτέλεσμα να εγκλωβιστούν στις φλόγες;
- Γιατί το κράτος εμφανίστηκε μόνο την επόμενη μέρα, όταν η καταστροφή είχε ήδη συντελεστεί;
Η υπόθεση του Ματιού δεν είναι απλώς μια δίκη για την απόδοση ποινικών ευθυνών. Είναι μια δίκη για την ίδια την αποτελεσματικότητα της πολιτείας απέναντι στις φυσικές καταστροφές και, κυρίως, για την υποχρέωση της Πολιτείας να προστατεύει τους πολίτες της. Οι μαρτυρίες και οι απολογίες φωτίζουν με τον πιο σκληρό τρόπο τις τραγικές ελλείψεις που συνέβαλαν σε αυτή την ασύλληπτη τραγωδία.
Η τελική απόφαση του δικαστηρίου αναμένεται να ρίξει φως στην κατανομή των ευθυνών, αλλά όποια κι αν είναι η ετυμηγορία, τίποτα δεν μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο των ανθρώπων που έχασαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να διδαχθεί η χώρα από αυτή την τραγωδία, ώστε να μη βιώσουμε ποτέ ξανά μια τέτοια καταστροφή.
Ο κατηγορούμενος, όπως πρόσθεσε, μετά το ξέσπασμα της φωτιάς χωρίς να έχει καμία ενημέρωση από την Πυροσβεστική αποφάσισε να πάει μόνο του να δει πως εξελισσόταν.
«Αποφάσισα να πάω μόνος μου να δω επειδή ανησυχούσα έντονα πως εξελισσόταν η φωτιά. Μπαίνοντας στο αμάξι πήρα τηλέφωνο έναν επιχειρηματία, είχε δύναμη πενήντα πούλμαν και είχαμε μνημόνιο να μας υποστηρίζει στις φυσικές καταστροφές. Μου έστειλε γρήγορα λεωφορεία. Ταυτόχρονα, παίρνω κέντρο επιχειρήσεων τους ενημερώνω ότι θα φτάσουν λεωφορεία, να ετοιμάσουν δημοτικές αίθουσες να μπορούν να φιλοξενηθούν πολίτες. Ταυτόχρονα, παίρνω και συναδέλφους δημάρχους για να ζητήσω υδροφόρες. Όλα αυτά χωρίς να έχω καμία ενημέρωση από πυροσβεστική».
«Η πυροσβεστική υπηρεσία δεν ήρθε ποτέ μέχρι αργά το βράδυ. Κατάσβεση κάναμε μόνοι μας μέχρι τις 2 η ώρα. Επειδή δεν ήξερα πως θα εξελιχθεί η φωτιά, προσέτρεξα στους άλλους δήμαρχους επειδή οι δύο δικές μας υδροφόρες δεν θα επαρκούσαν, το έκανα εκείνη την στιγμή χωρίς να έχω καμία ενημέρωση» τόνισε ο κ. Μπουρνούς ενώ τόνισε ότι κανόνισε να υπάρχει και ΜΚΟ στο δημαρχείο για πρωτοβάθμια περίλθαψη, προσθέτοντας πως «το κράτος ήρθε την επόμενη ημέρα.»
Σχετικά με τις κατηγορίες για παραπλανητική πληροφόρηση επικαλέστηκε τουιτ της πυροσβεστικής που έλεγε για φωτιά στην Καλλιτεχνούπολη .
Πρόεδρος : Δεν είναι παρατραβηγμένα αυτά που είπατε; Δεν νομίζετε ότι δεν μπορούσαν να παρεξηγηθούν από τον κόσμο , σαν δήμαρχος δεν έπρεπε να είστε πιο προσεκτικός;
Κατηγορούμενος : Μπορεί να παρεξηγήθηκε από κάποιους αλλά έχω βγει να μιλήσω για τη φωτιά στην Καλλιτεχνούπολη. Μπορείτε να δείτε και το απόσπασμα στην τηλεόραση. Έχω πει ξεκάθαρα ότι η φωτιά μπαίνει στο Βουτζά. Κατηγορούμαι διότι είπα ότι η φωτιά μπαίνει στο Βουτζά που είναι αλήθεια, είμαι ο μόνος που τους ενημέρωσε και κατηγορούμαι γιατί το είπα;
«Το τουιτ που σας έδωσα εγώ εκείνη τη στιγμή δεν το είδα αλλά είχα την πληροφόρηση ότι βγήκε ανακοίνωση. Εμένα η εντύπωση μου από την κατεύθυνση του ανέμου είναι ότι θα πέρναγε ξυστά από το δήμο. Οταν άλλαξε ο άνεμος χάθηκε το παιχνίδι αλλά εγώ δεν μπορούσα να το ήξερα. Εγώ πάντα μιλούσα με ότι μου έλεγαν οι αρμόδιοι φορείς.»
Σε ό,τι αφορά τους νεκρούς ο πρώην δήμαρχος υποστήριξε πως: «Με πήραν τηλέφωνο από ένα σταθμό και είπα πως υπάρχουν νεκροί. Το κεντρικό κράτος δεν ήξερε ότι υπήρχαν νεκροί! Βγήκα οκτώ και κάτι από Μάτι».
Κλείνοντας την απολογία του ο κατηγορούμενος είπε πως «(…) Κάθε ημέρα που περνάει σκέπτομαι αν μπορούσα να κάνω κάτι διαφορετικό ακόμα και για την οικογένειά μου. Η απάντηση είναι ότι θα έπρεπε να κάνω πιο πολλά για την οικογένειά μου. Αν μπορούσα θα είχα δέκα πυροσβεστικά και όχι πέντε. Η έλλειψη αποστολής δυνάμεων είναι η αιτία της καταστροφής. Όταν αργείς αυτά είναι τα αποτελέσματα.»
Στην αντίπερα όχθη, κατά την δική του θέση, υπήρξαν λανθασμένες οδηγίες αστυνομίας προς τους πολίτες, το λιμενικό καθυστέρησε, λανθασμένες εκτιμήσεις και έλλειψη ενημέρωσης από την πυροσβεστική.
Η δίκη συνεχίζεται αύριο με απολογίες κατηγορουμένων.