Την οργή συγγενών των θυμάτων της φωτιάς στο Μάτι στην οποία έχασαν τη ζωή τους 104 άνθρωποι προκάλεσε η παρουσία του τότε υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Νίκου Τόσκα, στην δικαστική αίθουσα κατά την πρώτη ημέρα της δίκης, η οποία διεκόπη λόγω των απαράδεκτων συνθηκών διεξαγωγής της στον συγκεκριμένο χώρο.
«Πες ότι έκανες λάθος», «ντροπή σου», «τσίπα δεν έχετε», «ένα συγγνώμη τουλάχιστον» είναι μερικές από όσα φώναξαν στον Νίκο Τόσκα κάποιοι από τους συγγενείς των θυμάτων της φωτιάς στο Μάτι.
Όταν, δε, κάποια στιγμή ο Νίκος Τόσκας επιχείρησε να απαντήσει στα όσα του καταλόγιζαν, ένας από τους παριστάμενους εμφανώς οργισμένος είπε στον πρώην υπουργό του ΣΥΡΙΖΑ «εγώ τι λέω; 50 λεπτά ζούσε η γυναίκα μου και δεν υπήρχε ένα @@@δι να πάει να τη βγάλει. Εσείς βάζετε αυτούς που είναι στις καρέκλες. Θα σας έβγαζα το καπέλο αν λέγατε ότι φταίει ο Τερζούδης και άλλοι. Βγήκες και δεν είπες ούτε συλλύπητήρια».
Ο ίδιος άνθρωπος, μάλιστα, είπε στον Νίκο Τόσκα «ντρέπομαι που στο λέω αλλά αν βάλεις τη γυναίκα σου σε έναν κιτρινο σάκο για να τη φιλήσεις έλα να μου μιλησεις».
Μια άλλη γυναίκα η οποία προσπάθησε να μην εκτραχυνθούν τα πράγματα με τον Νίκο Τόσκα επιχείρησε να του εξηγήσει ότι «όσοι ζήσαμε το κάναμε με τις δικές μας δυνάμεις» με τον πρώην υπουργό του ΣΥΡΙΖΑ τελικά να αποχωρεί από τον χώρο υπό τις κατηγορίες των συγγενών των θυμάτων της φωτιάς στο Μάτι «γιατί δεν ζητάς συγγνώμη και δεν λες ότι έκανες λάθος».
Δικαστήρια πρώην σχολής Ευελπίδων. Δίκη για το Μάτι. Συγγενείς κατά του συριζαιου Τόσκα που έψαχνε και δεν έβρισκε κανένα λάθος για την τραγωδία με τους 104 νεκρούς στο Μάτι.
Οι κατηγορούμενοι και τα αδικήματα
Στη λίστα των κατηγορουμένων, συγκαταλέγονται τα ονόματα της τότε περιφερειάρχη Αττικής Ρένας Δούρου, αυτοδιοικητικών παραγόντων στελεχών της Περιφέρειας, δημάρχων της περιοχής, στελεχών της Πολιτικής Προστασίας, της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της Αστυνομίας, όπως και ο ιδιώτης που προκάλεσε την πυρκαγιά.
Οι κατηγορούμενοι θα δικαστούν για κατηγορίες σε βαθμό πλημμελήματος και συγκεκριμένα για τα αδικήματα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή δια παραλείψεως από υπόχρεους και μη, αλλά και της πρόκλησης σωματικών βλαβών κατά συρροή. Για εμπρησμό από αμέλεια θα δικαστεί επιπλέον ο άνδρας που προκάλεσε την πυρκαγιά.
Η παραπομπή σε δίκη των 21 κατηγορουμένων (από τους 24 αρχικά) αποφασίστηκε με βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών της Αθήνας, με το οποίο έκλεισε οριστικά κάθε πιθανότητα αναβάθμισης της κατηγορίας σε κακουργηματική μορφή για συγκεκριμένη μερίδα των κατηγορουμένων. Το παραπεμπτικό βούλευμα που αριθμεί 500 και πλέον σελίδες εκδόθηκε από το Συμβούλιο Εφετών της Αθήνας. Τα μέλη του συμβουλίου που το εξέδωσαν συντάχθηκαν με την έφεση που είχε ασκήσει τον περασμένο Μάιο ο εισαγγελέας Εφετών Παναγιώτης Μεϊδάνης κατά του βουλεύματος το οποίο είχε εκδοθεί από το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών της Αθήνας. Με αυτό είχε ζητηθεί, μεταξύ άλλων, ο διαχωρισμός της διαδικασίας για πέντε κατηγορούμενος αλλά και η αναβάθμιση της κατηγορίας σε βάρος τους σε κακούργημα, όπως και η απαλλαγή 10 προσώπων από κάθε κατηγορία.
Τώρα, το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών, το οποίο και άνοιξε το δρόμο για την έναρξη της δίκης, αποτυπώνει ως εξής τις ευθύνες των βασικών κατηγορουμένων της υπόθεσης:
– Για την τότε περιφερειάρχη Αττικής Ρένας Δούρου, αναφέρει, μεταξύ άλλων, πως συγκάλεσε το έκτακτο Σ.Ο.Π.Π., στις 20:30 το βράδυ και αφού η πυρκαγιά είχε πλέον αυτοκατασβεστεί. Ακόμη, δεν εισηγήθηκε έγκαιρα στο γενικό γραμματέα Πολιτικής Προστασίας την έκδοση απόφασης κήρυξης της περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
– Για τον τότε αρχηγό της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και Διοικητή της Ε.Μ.Α.Κ. Στέφανο Κολοκούρη, οι δικαστές σημειώνουν πως «δεν μερίμνησε να εκτελέσει άμεσα την εντολή, ώστε να βρεθεί τουλάχιστον στις 18.00 ή το ταχύτερο δυνατόν στον τόπο της πυρκαγιάς και να τεθεί επικεφαλής σε σχέδιο διάσωσης των πολιτών που κινδύνευαν, αλλά αντιθέτως παρέμεινε στην πυρκαγιά της Κινέττας μέχρι 19.59, ακολούθως μετέβη στις εγκαταστάσεις της ΕΜΑΚ στην Μαγούλα, αναχώρησε από εκεί μετά τις 20.30 και αφίχθη με μεγάλη καθυστέρηση στην περιοχή του συμβάντος στις 21.30».
– Για τον πρώην Δήμαρχο Μαραθώνα Ηλία Ψινάκη, στο βούλευμα επισημαίνεται πως «δεν μερίμνησε για την πλήρη απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης, που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους, όπως τα φυλλοστρώματα, τα ξερά χόρτα, η ποώδης βλάστηση, τα φρύγανα καθώς και τα κείμενα ξερά κλαδιά κ.λπ., όπως και στην απομάκρυνση της βλάστησης γύρω από περιοχές ιδιαίτερης προστασίας, (…), προκειμένου να μειωθεί η πιθανότητα σε μία πυρκαγιά…».
– Για τον τότε αρχηγό της Πυροσβεστικής Σωτήρη Τερζούδη, αναφέρεται ότι δεν μερίμνησε πρωτίστως, όπως όφειλε, για την προληπτική εναέρια επιτήρηση, για την μεταστάθμευση εναέριων μέσων λόγω καιρικών συνθηκών, με αποτέλεσμα τρία από τα πλέον αξιόπιστα επιχειρησιακά ελικόπτερα να μη μπορούν να απογειωθούν την κρίσιμη στιγμή.
– Για τον τότε υπαρχηγό Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος, Βασίλη Ματθαιόπουλο, οι δικαστές σημειώνουν πως ενώ ήταν αρμόδιος για το συντονισμό και τη διαχείριση σε εθνικό επίπεδο των δράσεων για την αντιμετώπιση πυρκαγιών με στόχο την ελαχιστοποίηση των συνεπειών τους, (…) ενώ γνώριζε ότι υπήρχε δείκτης επικινδυνότητας 4 για πυρκαγιά στην περιοχή της Αττικής «δεν έλαβε τα απαραίτητα μέτρα σε επίπεδο πρόληψης και έκτακτης ανάγκης και δεν αξιοποίησε τον ημερήσιο χάρτη πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιάς με δείκτη επικινδυνότητας 4 και συγκεκριμένα δεν φρόντισε να υπάρχει επαρκής εναέρια επιτήρηση στην Αττική από τις πρώτες επικίνδυνες από άποψη πυρκαγιών ώρες (…) ούτε εκμεταλλεύτηκε επιχειρησιακά τη νεοσύστατη υπηρεσία μη επανδρωμένων αεροσκαφών drones, τα οποία μπορούν να κάνουν 24ωρη επιτήρηση, έχουν κάμερες και δίνουν άμεσες πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο στο Ε.Σ.Κ.Ε».
– Για τον τότε Διοικητή του Ε.Σ.Κ.Ε., Ιωάννη Φωστιέρη, επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, πως «ενώ γνώριζε ότι η πυρκαγιά στο Καλαμάκι Ισθμού ήταν έρπουσα σε θάμνους και η κατάσταση ήταν ελεγχόμενη», ζήτησε το ελικόπτερο τύπου S-64 να φύγει από Νταού Πεντέλης και να κατευθυνθεί προς τις εγκαταστάσεις της MOTOR OIL.
– Τέλος, για τον ηλικιωμένο άνδρα που έκαψε τα χόρτα κοντά στο σπίτι του στο Νταού Πεντέλης και από εκεί ξεκίνησε η πυρκαγιά, αναφέρεται πως από αμέλεια τέσσερις με πέντε ώρες νωρίτερα είχε ανάψει φωτιά σε απερίφρακτο οικόπεδο που βρισκόταν δίπλα από την κατοικία του, προκειμένου να κάψει κλαδιά. «Εντούτοις δεν φρόντιζε, καίτι, μπορούσε να την κατασβήσει πλήρως και αποτελεσματικά, δηλαδή με επαρκή ποσότητα νερού και κάλυψη με ικανή ποσότητα χώματος, με αποτέλεσμα τα υπολείμματα της καύσης, λόγω των επικρατουσών καιρικών συνθηκών, να φύγουν και να πυροδοτήσουν την παρακείμενη καύσιμη ύλη χαμηλού ύψους, η δε κατά τα ως άνω προκληθείσα φωτιά έλαβε διαστάσεις σημαντικής έκτασης εξαπλώθηκε σε δύο μέτωπα που κατευθύνονταν σε κατοικημένους οικιστικούς ιστούς».