Ενα όραμα για την αναδημιουργία της περιοχής, το οποίο όμως είναι διάτρητο από αμφισβητούμενης ορθότητας νομικές κατασκευές και ρυθμίσεις επιβράβευσης της πολεοδομικής αυθαιρεσίας, προβλέπει τροπολογία για την «επόμενη ημέρα» στο Μάτι και στη Ραφήνα. Ετσι, από τη μια πλευρά αναστέλλεται για ένα έτος η έκδοση οικοδομικών αδειών κοντά σε οδούς που πρόκειται να διαπλατυνθούν και διόδους προς τη θάλασσα που πρόκειται να διανοιχθούν, ενώ προβλέπονται ευνοϊκοί όροι για τη «μετακίνηση» κτιρίων που εμποδίζουν αυτή τη διαδικασία. Ταυτόχρονα, όμως, δεν ξεκαθαρίζεται ότι οι όροι αυτοί αφορούν αποκλειστικά τα νόμιμα κτίρια, δεν εμποδίζεται η επισκευή κτιρίων που βρίσκονται μέσα στη ζώνη διαπλάτυνσης και δίνεται «κοινωνικό επίδομα» (το οποίο θα «μοιράσει» ο υπουργός Υποδομών) αντί για πρόστιμο στους πυρόπληκτους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων μέσα σε δασικές εκτάσεις και στην κοίτη ρέματος.

«Ενδιάμεση» διαδικασία

Η τροπολογία κατατέθηκε χθες στη Βουλή σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Υποδομών για τις αερομεταφορές. Οι αρχικές προθέσεις του νομοθέτη είναι καλές: προκειμένου η περιοχή να μην αναδομηθεί ως ήταν (όπως κανονικά προβλέπεται σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών σύμφωνα με διάταγμα του 1979) ορίζεται μια «ενδιάμεση» διαδικασία, που θα αποτρέψει τετελεσμένα μέχρι να ετοιμαστεί το «ειδικό χωρικό σχέδιο». Ετσι, προβλέπεται αναστολή έκδοσης αδειών και οικοδομικών εργασιών σε απόσταση 8 – 8,5 μέτρων από τον άξονα 12 δρόμων της περιοχής (που πρόκειται να διανοιχθούν ή να τροποποιηθούν) και της κοίτης του ρέματος Παππά. Απαγορεύονται οικοδομικές εργασίες σε κτίρια και περιφράξεις κάτω από την παραλιακή οδό «με σκοπό τον απρόσκοπτο σχεδιασμό δικτύου διόδων πεζών προς το θαλάσσιο μέτωπο». Αλλά και σε κάθε αδόμητο οικόπεδο εκτός σχεδίου, με σκοπό την εξασφάλιση ελεύθερων χώρων.

Τα καλά της τροπολογίας τελειώνουν εκεί. Στη συνέχεια προβλέπεται εξαίρεση από την αναστολή δόμησης για όσες κατοικίες έχουν βλάβες «τοπικού χαρακτήρα», μια ρύθμιση που έχει ένα βασικό λογικό κενό: ότι επιτρέπει την επισκευή κατοικιών που πρόκειται στη συνέχεια να απαλλοτριωθούν για να διανοιχθεί ένας δρόμος. Επίσης, προβλέπονται ευνοϊκοί όροι για τη «μετακίνηση» κτιρίων που βρίσκονται στη ζώνη προς απαλλοτρίωση: θα δοθεί συνδρομή ίση με εκείνη που δίνεται στα επικινδύνως ετοιμόρροπα (δηλαδή για πλήρη ανακατασκευή), ενώ το ρυμοτομούμενο κομμάτι θα αφαιρεθεί από την εισφορά του ακινήτου σε γη (κατά την πολεοδόμηση της περιοχής). Πουθενά δεν αναφέρεται ρητώς ότι οι ευνοϊκοί όροι θα αφορούν μόνο τα νόμιμα κτίρια. Η ενθάρρυνση της αυθαιρεσίας συνεχίζεται με τη χορήγηση «έκτακτου επιδόματος στέγασης» για όσα παράνομα κτίρια (α΄ κατοικία) βρίσκονται δίπλα στην κοίτη του ρέματος Παππά ή σε δασικές εκτάσεις και κατεδαφιστούν. Το επίδομα θα καθοριστεί από τον υπουργό Υποδομών, που προφανώς για (μικρο)πολιτικούς λόγους έχει οριστεί ως συνυποφασίζων σχεδόν σε όλες τις ρυθμίσεις της τροπολογίας, ακόμα κι αυτές που δεν είναι αρμοδιότητας υπουργείου Υποδομών.

Τέλος, όλη η τροπολογία βρίσκεται «στον αέρα»: οι αναστολές δίνονται στη βάση της εκπόνησης Ειδικού Χωρικού Σχεδίου… χωρίς να έχει κινηθεί η διαδικασία για την εκπόνησή του. Σύμφωνα με τον ν. 4447/16 (άρθρο 10), για να επιβληθεί αναστολή χορήγησης αδειών πρέπει να έχει προηγηθεί εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας του ΥΠΕΝ, γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) και να έχει κινηθεί επισήμως η διαδικασία από το ΥΠΕΝ, τον δήμο ή την Περιφέρεια, διαδικασία που δεν έχει τηρηθεί. Επομένως, αν ένας ιδιοκτήτης προσφύγει δικαστικά είναι πολύ πιθανό να σταματήσει το όλο εγχείρημα.