Η απολογία του πρώην υπαρχηγού της Πυροσβεστικής, Βασίλη Ματθαιόπουλου, ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι που κόστισε τη ζωή σε 104 ανθρώπους, αποτέλεσε μια από τις πιο σημαντικές στιγμές της δίκης για την τραγωδία της 23ης Ιουλίου 2018.

Ο κατηγορούμενος, που έχει ήδη καταδικαστεί πρωτοδίκως σε ποινή 5 ετών για εννέα θανάτους ανθρώπων στη θάλασσα, αρνήθηκε οποιαδήποτε ευθύνη για τη διαχείριση της καταστροφής, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις.

Αποποίηση ευθυνών και μετάθεση αρμοδιοτήτων

Ο Βασίλης Ματθαιόπουλος, που έχει πλέον αποστρατευθεί, ισχυρίστηκε πως η αρμοδιότητά του περιοριζόταν στον διοικητικό έλεγχο του προσωπικού, αφήνοντας τις επιχειρησιακές αποφάσεις στους άμεσους αξιωματικούς του πεδίου και στον τότε αρχηγό της Πυροσβεστικής, Ιωάννη Τερζούδη. Στην απολογία του ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ασκούσα τον διοικητικό και πειθαρχικό έλεγχο. Για το επιχειρησιακό μέρος υπήρχαν ειδικές υπηρεσιακές διαταγές». Δήλωσε επίσης ότι η μέρα εκείνη ήταν «μία από τις χειρότερες της ζωής μου» και εξέφρασε τη θλίψη του για τα θύματα και τους πληγέντες.

Ο κατηγορούμενος υποστήριξε πως δεν ήταν δική του ευθύνη να διατάξει την απομάκρυνση των πολιτών από το Μάτι, τονίζοντας ότι η μορφολογία της περιοχής καθιστούσε δύσκολη τη διαδικασία. «Η φωτιά στο Νταού Πεντέλης που κατέβηκε στο Μάτι εξελίχθηκε μέσα σε μια περιοχή με στενούς δρόμους, πεύκα και ελάχιστες διόδους διαφυγής. Δεν γνωρίζω αν θα είχαμε περισσότερα θύματα σε περίπτωση οργανωμένης απομάκρυνσης», σημείωσε.

Αδυναμίες στον συντονισμό και κενά στη διαχείριση

Η απολογία έφερε στο φως κρίσιμες αδυναμίες στον συντονισμό. Ο κατηγορούμενος αποκάλυψε πως, παρά τον υψηλό δείκτη επικινδυνότητας για πυρκαγιά (4), δεν υπήρξε οργανωμένο επιχειρησιακό σχέδιο για την περιοχή. Στις δηλώσεις του αναφέρθηκε στις πρωινές συσκέψεις όπου παρόντες ήταν ο τότε υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας και ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Ιωάννης Καπάκης.

Όταν ξέσπασε η φωτιά στο Νταού, δήλωσε πως ενημερώθηκε από έναν συγκατηγορούμενό του και φρόντισε να κινητοποιήσει τις δυνάμεις, ωστόσο επισήμανε ότι «η διαχείριση των εναέριων μέσων ήταν αποκλειστικά αρμοδιότητα του αρχηγού της Πυροσβεστικής». Για τη μη κινητοποίηση πλωτών μέσων της Πυροσβεστικής, ανέφερε ότι οι μονάδες αυτές δεν ήταν στελεχωμένες ή διαθέσιμες, ενώ ο χρόνος άφιξής τους στην περιοχή υπολογιζόταν στις 3,5 ώρες.

Οργισμένες αντιδράσεις από την Εισαγγελέα

Κατά τη διάρκεια της απολογίας, η Εισαγγελέας υπέβαλε σειρά ερωτήσεων, εστιάζοντας στη διάρθρωση του ΕΣΚΕ (Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων). Ρώτησε αν υπήρχε ενιαίος θάλαμος επιχειρήσεων όπου όλοι οι αρμόδιοι αξιωματικοί μπορούσαν να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να σχεδιάζουν τις ενέργειές τους. Ο κατηγορούμενος απάντησε πως «ο καθένας ήταν στο γραφείο του», προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Εισαγγελέως και του ακροατηρίου.

Μια φωτογραφία, τραβηγμένη κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς στην Κινέτα, όπου αξιωματικοί εμφανίζονταν μπροστά σε μια οθόνη, προκάλεσε νέο κύμα αντιδράσεων. Όταν η Εισαγγελέας σχολίασε καυστικά «Ο κόσμος καιγόταν και εσείς βγάζατε φωτογραφίες;», το ακροατήριο αντέδρασε με χειροκροτήματα, υποστηρίζοντας την αγανάκτηση της εισαγγελικής λειτουργού.

Συγκρούσεις και αναπάντητα ερωτήματα

Η δίκη συνεχίζεται με πολλές πτυχές της τραγωδίας να παραμένουν ανεξιχνίαστες. Ο κατηγορούμενος, μεταθέτοντας τις ευθύνες στον τότε αρχηγό και άλλους υπευθύνους, επιχειρεί να αποποιηθεί τον ρόλο του στην καταστροφή, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις τόσο από τη Δικαιοσύνη όσο και από την κοινωνία. Το ερώτημα παραμένει: ποιος θα αναλάβει την ευθύνη για την απώλεια 104 ζωών και τις τραγικές παραλείψεις που σημάδεψαν την τραγωδία στο Μάτι;